pf widrawal नोकरदार वर्गासाठी कर्मचारी भविष्य निर्वाह निधी (PF/EPF) हा भविष्यासाठीचा एक अत्यंत महत्त्वाचा आणि सुरक्षित आर्थिक आधार असतो. पूर्वी पीएफ काढणे म्हणजे सरकारी कार्यालयांच्या पायऱ्या झिजवणे आणि किचकट कागदपत्रांच्या जंजाळात अडकणे. मात्र, केंद्र सरकारच्या ‘उमंग’ (UMANG) ॲपमुळे ही संपूर्ण प्रक्रिया आता तुमच्या बोटांच्या टोकावर आली आहे.
आता तुम्ही कोठेही न जाता, अगदी घरबसल्या तुमच्या स्मार्टफोनवरून अवघ्या काही मिनिटांत पीएफ काढण्यासाठी ऑनलाइन अर्ज करू शकता.
या सविस्तर मार्गदर्शकामध्ये, आपण उमंग ॲप वापरून पीएफ काढण्याची सोपी, चरण-दर-चरण प्रक्रिया समजून घेऊया.
उमंग ॲप म्हणजे काय?
UMANG म्हणजे Unified Mobile Application for New-age Governance. हे भारत सरकारने सुरू केलेले एक क्रांतिकारी ॲप आहे, जे एकाच प्लॅटफॉर्मवर केंद्र आणि राज्य सरकारच्या सुमारे १५०० हून अधिक सेवा उपलब्ध करून देते.
पीएफ खातेधारकांसाठी, कर्मचारी भविष्य निर्वाह निधी संघटना (EPFO) च्या सर्व प्रमुख सेवा उमंग ॲपवर उपलब्ध आहेत.
उमंग ॲपवरील प्रमुख EPFO सेवा: pf widrawal
- पीएफ शिल्लक आणि पासबुक पाहणे (View Passbook)
- पीएफ काढण्यासाठी ऑनलाइन दावा (Claim) दाखल करणे.
- दाखल केलेल्या दाव्याची सद्यस्थिती (Status) ट्रॅक करणे.
- UAN (Universal Account Number) कार्ड डाउनलोड करणे.
पीएफ काढण्यासाठी आवश्यक पूर्वतयारी
ऑनलाइन दावा दाखल करण्यापूर्वी, तुमच्याकडे खालील गोष्टी तयार असणे आवश्यक आहे:
- तुमचा UAN (Universal Account Number) ॲक्टिव्हेट केलेला असावा.
- तुमचे आधार कार्ड, पॅन कार्ड आणि बँक खाते तुमच्या UAN सोबत अद्ययावत (KYC Update) आणि सत्यापित (Verified) असावे.
- आधार कार्ड तुमच्या सध्याच्या मोबाईल नंबरशी लिंक असावे, कारण पडताळणीसाठी त्यावर ओटीपी (OTP) येतो.
उमंग ॲपद्वारे पीएफ काढण्याची चरण-दर-चरण प्रक्रिया
ही प्रक्रिया अगदी सोपी आणि सुरक्षित आहे. खालीलप्रमाणे प्रत्येक पायरी व्यवस्थित पूर्ण करा.
१. ॲप डाउनलोड आणि नोंदणी (Registration)
- तुमच्या स्मार्टफोनच्या Google Play Store किंवा Apple App Store वरून ‘UMANG’ ॲप डाउनलोड करा.
- ॲप उघडा आणि पहिल्यांदा वापरत असाल, तर ‘Register’ या पर्यायावर क्लिक करा.
- तुमचा मोबाईल नंबर टाकून OTP द्वारे त्याची पडताळणी करा.
- लॉग इन करण्यासाठी तुमचा स्वतःचा MPIN (मोबाईल पिन) सेट करा.
२. ॲपमध्ये लॉग इन आणि EPFO सेवा निवडणे
- सेट केलेला MPIN किंवा सोयीनुसार फिंगरप्रिंट वापरून ॲपमध्ये लॉग इन करा.
- होम स्क्रीनवरील ‘Search’ बारमध्ये ‘EPFO’ असे टाईप करा आणि EPFO सेवेवर क्लिक करा.
३. दावा (Claim) दाखल करणे
- EPFO च्या सेवांच्या यादीत, ‘Raise Claim (दावा दाखल करा)’ हा पर्याय निवडा.
- तुमचा UAN नंबर टाका. तुमच्या UAN शी लिंक असलेल्या मोबाईल नंबरवर आलेला OTP टाकून ‘Submit’ करा.
- तुमचे पीएफ खाते आता लॉग इन झालेले दिसेल.
४. अर्ज तपशील भरणे
- बँक खाते क्रमांक: तुमच्या पीएफ खात्याशी लिंक केलेला बँक खाते क्रमांक पुन्हा एकदा अचूक टाकून त्याची पडताळणी (Verify) करा.
- सदस्य आयडी (Member ID): तुमच्याकडे एकापेक्षा जास्त कंपन्यांचे पीएफ खाते असल्यास, ज्या खात्यातून पैसे काढायचे आहेत, तो योग्य सदस्य आयडी निवडा.
- कर्मचाऱ्याचा पत्ता: तुमचा सध्याचा संपूर्ण पत्ता (Address) काळजीपूर्वक भरा.
५. दाव्याचा प्रकार (Claim Type) निवडणे
हा सर्वात महत्त्वाचा टप्पा आहे. तुमच्या गरजेनुसार योग्य फॉर्म निवडा:
| फॉर्मचे नाव | उद्देश (PF काढण्याचे कारण) |
| Form 19 | नोकरी सोडल्यानंतर पीएफची संपूर्ण रक्कम (Final Settlement) काढण्यासाठी. (नोकरी सोडल्यानंतर २ महिन्यांनी) |
| Form 10C | पेन्शनची रक्कम काढण्यासाठी. |
| Form 31 | नोकरी सुरू असताना वैद्यकीय गरज, घर बांधकाम/खरेदी, शिक्षण किंवा लग्न अशा विशिष्ट कारणांसाठी आगाऊ रक्कम (PF Advance) काढण्यासाठी. |
६. कागदपत्रे अपलोड आणि अंतिम पडताळणी
- योग्य फॉर्म निवडल्यानंतर, तुमच्या बँक पासबुकच्या पहिल्या पानाचा किंवा रद्द केलेल्या चेकचा (Cancelled Cheque) स्पष्ट आणि वाचता येण्याजोगा फोटो (Image) अपलोड करा.
- दिलेल्या अटी व शर्तींच्या (Terms and Conditions) बॉक्सवर टिक करा.
- ‘Get Aadhaar OTP’ बटणावर क्लिक करा.
- तुमच्या आधारशी लिंक असलेल्या मोबाईल नंबरवर आलेला OTP दिलेल्या जागेत टाकून ‘Submit’ करा.
दाव्याची सद्यस्थिती (Claim Status) कशी तपासावी?
तुमचा अर्ज यशस्वीरित्या दाखल झाल्यावर तुम्हाला एक ट्रॅकिंग आयडी (Tracking ID) मिळेल.
- उमंग ॲपमधील EPFO सेवेवर परत जा.
- ‘Track Claim’ या पर्यायावर क्लिक करा.
- येथे तुम्हाला तुमच्या सर्व दाव्यांची यादी आणि त्यांची सद्यस्थिती (उदा. Claim Settled, Under Process) पाहता येईल.
सामान्यतः, अर्ज दाखल केल्यानंतर काही दिवसांतच पडताळणी होऊन पीएफची रक्कम थेट तुमच्या बँक खात्यात जमा होते.
